Abrikozen
Geplante rassen [gedeeltelijk op voorraad]
- Mayacot
- Wondercot
- Magiccot
- Pricia
- Tsunami
- Aurora
- Aristo
- Ninfa
- Springblusch
- Tomcot
- Sweetred
- Pinkcot
- Rubista
- Orangered
- Kuresia
- Mediabel
- Goldrich
- Kioto
- Hargrand
- Bigred
- Vertige
- Bergeval
- Adrikoos
- Bergarouge
- Petit muscat
- Tardicot
- Pisana
- Primaya
- Bergeron
- Frisson
- Congat
- Blenheim royal
- Precose de saumur
- Vegama
- Farely
- Farbaly
- Lady cot
- Anegat
- Perla
- Playacot
- Velletri
- Cibo del paradiso
- Rubini maria
- Tardiva di picciola
- Farclo
- Farlis
- Ninja
- Samourai
- Perlecot
- Harogem
- Harlayne
- Koolgat
- Digat
- Vanillacot
- Elgat
- Pieve
- Pellechiella
- Boreale
- Bella d’imola
- Delicecot
- Jengat
- Gilgat
- Iziagat
- Shalakh
- Mijn liefste van de krim
- Moldavisch jubileum
- Grote paul
- Harcot
- Felps
- Goldcot
- Goldenglow
- Sefora
- Meligat
- Lejeune
- Blackprince
- Marynka
- Memphis
- Portici
- Rougecot
- Milord
- Sunnycot
Enkele rassenbeschrijvingen:
MAYACOT: Nieuw, nieuwer, nieuwst, het houd maar niet op. Volgens de eerste gegevens nog ongeveer 4 dagen voor pricia afrijpend. Bloei zeer vroeg en heeft kruisbestuiving nodig. Past in het rijtje van de gouden vier. Mayacot, wondercot, magiccot en tomcot. Rijptijden sluiten op elkaar aan en deze vier vormen een bestuivings kwartet. Grootste nadeel: bloeien vroeg tot tamelijk vroeg. Eerste indruk buiten: bloeit wel heel erg vroeg, tot nader order is mayacot niet aan te bevelen voor buiten. In de kas een echt gouden kwartet. Nog een vraag welke bestuiver, naast magiccot, geschikt is. Dit voorjaar 2019 voor het eerst bloei en goed bestoven. Wie de dader is? Verdachte is springbusch of pinkcot. Ze hebben duidelijk geen preservatief gebruikt. Voorbloei van springblusch dekt de nabloei van mayacot. En maya is zeer vruchtbaar. Het schijnt dat pinkcot de dader is van deze bevruchting.
PRICIA: Nieuw ras dat zelfs nog een paar dagen voor tsunami zou rijpen. En pricia is zelfbestuivend. Volgens franse gegevens valt de bloei midden tot middenlaat, ook een groot pluspunt. Ook de lange bloeitijd is prettig.
TSUNAMI: Nieuw en volgens de kweker een sensatie. Maar dat zeggen ze vaker. De eerste oogst in 2014 beloofde veel goeds. Mooie vruchtmaat en prima smaak. In 2014 eerste rijpe vruchten in de koude kas op 24 mei. Rijptijd buiten eind juni/begin juli. Bestuiver: pinkcot, tomcot, goldrich, springblusch, bigred, sweetred. Bloei middentijds/middenlaat?. Persoonlijk vind ik de smaak van tsunami beter dan van pricia.
AURORA; Heel vroeg,net na tsunami, uitstekende smaak ,goede vruchtgrootte maar te zacht, in rijpe toestand, voor langdurig vervoer. Prima voor regionale afzet. Een goed ras voor de huis boomgaard. Maar de tijd lijkt voorbij voor dit oudere ras, met de komst van maycot, pricia, spring blusch en tsunami. Vooral de vroege bloei en zachtheid gaat aurora parten spelen. Alles veranderd zeiden de oude grieken al, niets blijft. Rijptijd eind juni/begin juli. 4 dagen na tsunami. Bestuiver oa pinkcot, sweetred, hargrand, goldrich. Bloei vroeg.
SPRINGBLUSCH; Lijkt sterk op aurora maar steviger en daardoor beter transporteerbaar. Rijptijd: begin juli,gelijk met aurora. bestuiver pinkcot, aurora, sweetred, goldrich. Bloei vroeg/midden met een prima smaak. En een redelijke nachtvorst bestendigheid van de bloesem.
GILGAT: Nieuwe rode abrikoos. Behalve bijna volledig rood van buiten heeft hij ook roodachtig vruchtvlees. Bloei middenvroeg en rijptijd 3 dagen na spring blusch.
SWEETRED: Rijpt tussen aurora en pinkcot. Zeer grote vruchten [tot 100gr pst.] met een uitstekende smaak. Mooie rode blos. Bestuiver pinkcot. springblusch, goldrich, bigred. Middentijdse bloei!? Zeer veel belovend. Helaas, het voortschrijdend inzicht laat zien dat de bloesem heel weinig nachtvorst kan verdragen. Net als pinkcot.
RUBISTA: Zeer apart ras met donkerrood uiterlijk. Zachte aromatische vrucht van meer dan voldoende gewicht. Rijpt nog voor orangered. Bloei is middenlaat en zelfbestuiver.
GILGAT: Vrijwel geheel donkerrood, goed aroma, zoet en sappig en 50gr per vrucht. Bloei middelvroeg en zelfbestuiver. Waarschijnlijk steviger dan rubista. Komt uit hetzelfde programma als iziagat en jengat.
TOMCOT; Vroegrijpend, middelmatig grote vruchten[50gr.p.st.] met een uitstekende smaak. Zelfbestuiver.
SEFORA: Nieuw ras met een gem. vrucht gewicht van 60gram. Oranje grondkleur met meer dan de helft rood. Middentijds bloeiend en zelfbestuiver. Rijtijd 6 dagen voor orangered. Smaak?
MELIGAT: Ras met overdadige paarsrode kleur. Bloei middentijds en rijptijd 3 dagen voor orangered.
ORANGERED: Zeer goed ras, grote vruchten en prima smaak. Rijptijd half juli. Bestuiver oa goldrich, hargrand, bergarouge, bergeron. En belangrijk: bloeit middenlaat. In de kas als laatste in bloei. Ook kan de bloesem behoorlijk wat nachtvorst verdragen.
BLENHEIM ROYAL: Ook wel genoemd early orange. Maar dit is foutief. Early is echt een ander ras. Vroege/midden rijping en een uitstekende smaak. Zelfbestuiver.
PINKCOT: Zeer goed ras. Grote vruchten, 80gr. pst. tot wel 100gr.pst. Prima smaak en bloeit redelijk vroeg tot middentijds. Maar in 2014 stond hij als eerste in bloei! Ook op het eenjarige hout worden veel bloemen aangezet. Rijptijd begin/half juli. Bestuift veel andere rassen. Bestuiver oa springblusch, aurora, sweetred. Oficeel een gedeeltelijke zelfbestuiver maar daar heb ik buiten, tot nu toe, slechte ervaringen mee. In de koude kas is het wel een echte zelfbetuiver. Flinke groeikracht. Na een aantal jaren gadeslaan, ben ik ook achter de nadelen van pinkcot gekomen. Behalve de redelijk vroege bloei, kunnen de bloesems veel minder nachtvorst verdragen dan bv bigred.
PERLECOT: Zeer mooie abrikoos met een aparte rode, gedeeltelijk, kleur.Bloei middenlaat en bestuiving door ladycot. Rijpt tussen pinkcot en bigred.
BIGRED: Rijptijd direkt na pinkcot. Vruchten middelgroot tot groot. De vrucht is 75% rood gekleurt. Vrij vroege bloei. Bestuiver oa pinkcot, springblusch, sweetred, goldrich, aurora. Sterke krachtige groei, zeg maar de bokito onder de abrikozen. Maar in lente 2018 bleek de bloesem opmerkelijk veel vorst te kunnen verdragen. Was er bij pinkcot en sweetred na de lente kou in maart, vrijwel geen abrikoos te bekennen. Bigred hing vol. Voor alle duidelijkheid: in kas omstandigheden.
ADRIKOOS: Onbekend ras van de buren. Grote witte bloesems met een,bijna onzichtbaar, vleugje roze. Flinke abrikozen met een prima smaak maar te zacht voor vervoer. Wel voor regio afzet. Maar wat een mooi gezicht eind maart en in juli. Gedeeltelijk zelfbestuiver. Middenlate bloei.
REALE D’IMOLA: Zelfbestuiver, rijptijd begin augustus. In noord italie zeer bekend ras. Wat een mooie naam.verder nog geen gegevens.
IZIAGAT: Vrijwel geheel volrood gekleurd en een vruchtgewicht van 45gr. Sappig, zeer goed aroma en zoet. Bloei middenvroeg en zelfbestuiver. Rijpt gelijk met orangered.
BERGEVAL: Nieuw ras. Goede vruchtkwaliteit. Goed bewaarbaar. Rijptijd derde week juli. Zelfbestuiver en late bloei. Door de late bloei en redelijk vroege rijping zeer intressant. Ook een zeer goede, regelmatige, opbrengst.
BERGAROUGE: Kruising tussen orangered en bergeron. Zeer goed ras voor nederland?. Middel late bloei en veel bloesem op 1-jarig hout. Gedeeltelijke zelfbestuiver maar met bestuiving door bergeron, vertige of digat veel betere bevruchting. Prima smaak. Dit voorjaar bleek de praktijk toch tegen te vallen. Gevoelig, zelfs behoorlijk, voor monillia en dat gedeeltelijk zelf bestuivend valt ook wat tegen.
HARGRAND: Ras met de grootste vruchten, soms wel tot 150gr per stuk. En toch een prima smaak! Bij zware vruchtdracht heel tijdig dunnen! Anders kans op vroegtijdig afsterven van de boom. Rijptijd: Half/eind juli. Gedeeltelijk zelfbestuiver, andere bestuiver orangered. Ikzelf laat hargrand de eerste 2 a 3 jaar na aanplant vrijwel geen vruchten dragen om vroegtijdige uitputting te voorkomen. En ook daarna flink en vooral TIJDIG dunnen. Bloemdunning is het beste, in het witte knop stadium. Maar wat een knoepers van vruchten.
HARLAYNE: Rijptijd na hargrand en zelfbestuiver. Prima smaak en een zeer goede winterhardheid. Afkomstig van het harrow research station in canada. Zeer actief canadees instituut die hun creaties altijd een deel harrow meegeven in de naam. Zie ook bv perzik harrow beauty. Alle rassen die ze kweken hebben meestal een zeer goede winterhardheid.
GOLDRICH: Zeer grote vruchten [tot 100gr], die volrijp moeten worden geplukt. Rijptijd eind juli. Gedeeltelijke zelfbestuiver,andere bestuivers zijn: pinkcot, hargrand, tomcot. Bloei middentijds. Flnke groeikracht.
DELICECOT: Nieuw ras die gelijktijdig met goldrich rijpt en goldrich zal kunnen verdringen. Zeer goede smaak, zoet en sappig, vruchtgewicht 70gr. Gedeeltelijk prachtig rood gekleurd op een oranje ondergrond. Bloei: middenlaat en zelfbestuiver.
JENGAT: Ook deze is vrijwel geheel donkerrood en heeft een vruchtgewicht van 40 a 50gr. Sappig, zoet en een uitgelezen smaak. Bloei middelvroeg en zelfbestuiver.
KIOTO: Staat bekend als een van de minst nachtvorst gevoelige soorten. Ook wat beter bestand tegen minder goed weer en lage temperatuur tijdens bloei. Zelfbestuivend en mooie vruchten,qua maat en uiterlijk, helder oranje en zeer fraaie rode blos. Rijpt middentijds: half/eind juli. Bij mij een zeer goed ras, vrijwel ieder jaar de meeste opbrengst van alle rassen. Zelfs in jaren dat er bij de meeste rassen bijna niets aanhangt. Dan draagt kioto nog een aantal vruchten.
KURESIA: Duits ras uit 2001. Sharkavirus ressistent. Middelgrote vruchten die zeer mooi oranje rood zijn gekleurd met een goede smaak Zelfbestuiver. Rijptijd gelijk met kioto.
HAROGEM: Zeer goede smaak, stevig, rood/oranje, en wat minder rot gevoelig. Zeer goede winterhardheid en ook de bloesem kan wat vorst verdragen. Zelfbestuiver.
VANILLA COT: De eerste abrikoos, in mijn proeftuin, met witachtig vruchtvlees, tegenhanger van de rubista. Zeer hoog suikergahalte. Middenlate bloei en bestuiving door perlecot of ladycot.
LADYCOT: Behoort tot de nieuwste generatie abrikozen: hoge constante opbrengst, grootvruchtig, uitstekende boomgezondheid en middenlate bloei. Zelfbestuiver.
SHALAKH: Oud armeens ras met zeer aparte creme kleur. Rijptijd half augustus.
BERGERON: In frankrijk, en daarbuiten, nog steeds populair. Door de goede eigenschappen ook veel gebruikt om nieuwe rassen te ontwikkelen. Late bloei,prima smaak en zelfbestuivend. Rijptijd half augustus. Minpunt: laat intredende vruchtdracht.
TARDIVA DI PICCIOLA: Eerste indruk: opmerkelijk oud ras uit italie. Zeer, zeer lange bloeitijd, bloeit van middentijds tot laat. Terwijl vrijwel alle buiten abrikozen door late nachtvorst [eind april] waren bevroren, zat deze nog redelijk vol met vruchtjes. Nu nog verder testen op andere plaatsen in de tuin.
ANEGAT: Behoort tot de nieuwe generatie abrikozen. Late bloei, zeer mooie vruchtgroote[70gr], stevig, na pluk nog enige tijd houdbaar, prima smaak en constante zeer hoge productie. Wat willen we nog meer?
VERTIGE: Nieuw. Een betere versie van bergeron, op alle fronten. Rijptijd vlak voor/gelijktijdig met bergeron. Zelfbestuivend en late bloei. In lente 2017 bleek de zwakke plek van dit ras. Een zeer sterke nachtvorst [-4] op 20 april takelde de boom zo toe dat hij uiteindelijk de geest gaf. De maart maand was extreem warm geweest en de abrikozen stonden al vrijwel volledig in blad. Z0 heeft ieder ras zijn eigen voor- en nadelen. Er waren trouwens nog meer slachtoffers van bovengenoemde nachtvorst.
PISANA: Rijpt gelijk met bergeron. In italie populair ras. Zeer goede smaak en vrij late bloei. Soms wisselvallige opbrengsten. Zelfbestuiver. Op 20 april 2017 bleek de zeer strenge nachtvorst [-4] fataal voor de boom. Dat was dus de achilleshiel van dit ras.
TARDICOT: Rijpt na bergeron,half/eind augustus. Vrucht middelgroot: tot 55gr.pst. Bloei laat en samen met kioto en bergeron het minst nachtvorst gevoelig. Zelfbestuiver. Nadeel: laat intredende vruchtdracht, net als bergeron.
FRISSON: rijpt enige dagen na bergeron, half/eind augustus. Lijkt erg op bergeron, iets hoger suikergehalte. Zelfbestuiver en late bloei.
FARELY: Rijpt tussen frisson en congat. Bestuiving door oa farbaly. Middenlate bloei en de vruchten blijven stevig en kunnen geruime tijd nog aan de boom blijven hangen. Bevalt erg goed en rijpt eerder dan farbaly.
CONGAT: Ras met een zeer intressante rijptijd, begin september! Eindelijk weer eens een nieuw ras die het seizoen verlengt. Zeer goede smaak en sappig. Middenlate bloei. Bestuivers: sweetred, kioto, orangered, bergeval, vertige, bergarouge, kuresia, hargrand enz. Enkel voor de beschutte tuin, dit ivb de late rijptijd.
FARBALY: Rijtijd min of meer gelijk met congat. Vruchten een fractie groter dan congat. Zelfbestuiver. Zeer goed ras, dacht ik in eerste instantie. Maar na enige jaren blijkt dit ras zeer gevoelig voor monilia. Ondanks de zeer hevige aantasting levert de boom ieder jaar vruchten. Wonderlijk. Alleen geschikt voor de beschutte tuin of bv zuidelijk/oostelijk Nederland. Dit i.v.b. de zeer late rijptijd.
FARCLO: Extreem late rijptijd, begin/half oktober in de koude kas. Dus enkel voor de koude kas of een hele warme zuidmuur. Smaak goed voor de tijd van het jaar. Blijven wel veel steviger en minder smaak dan de zomer abrikozen. Ieder voordeel heeft zijn nadeel.
Bij de ontwikkeling van nieuwe rassen probeert men vooral de bloeitijd te verlaten, bij toch een vroege oogst. Hoe later de bloei hoe meer oogst zekerheid. Ook wordt er nadruk gelegd op zelfbestuiving en hoge regelmatige opbrengst. Voorbeelden van de nieuwste rassen zijn pricia [middel late bloei en zeer vroeg rijpend] bergeval [late bloei en vroeg/midden rijpend], en anegat[late bloei,midden/laat rijpend]. En alle 3 echte zelfbestuivers. Het nadeel is dat, als het tijdens de bloei warm weer is, je je helemaal suf moet dunnen. Maar hoe vaak gebeurt dat in nederland?
Mijn favoriete vrucht. Grootste probleem is nachtvorst tijdens/na de bloei,te lage temperatuur voor goede bestuiving tijdens de bloei, te weinig insecten voor bestuiving, monillia en bacteriekanker. Hoe warmer ze staan, hoe meer kans op succes, vooral tijdens de bloei. Abrikozen vragen meer warmte dan perziken, ook belangrijk bij afrijping en de vorming van nieuwe bloemknoppen. Let ook op de hoeveelheid wind! Ikzelf heb de abrikozen en perziken beschut door een bladverliezende hoge heg op het noorden en het westen/zuidwesten. Meidoorn is ideaal voor een heg, of wilde liguster. Of een combi. Hierdoor is het ongeveer 5 graden warmer dan op het onbeschutte deel. Warmte is veel belangrijker dan de hele dag zon. De vroegstbloeiende rassen kunnen na een zeer zachte winter half maart al in bloei staan. Er zijn ook een aantal rassen die wat meer nachtvorst kunnen verdragen. Onder koud glas vrijwel altijd vruchten. Ook komt het voor dat bomen spontaan afsterven. Abrikozen zijn en blijven kwetsbare bomen. Bij mij staan de vroegrijpende abrikozen onder glas en buiten. De laatrijpende rassen [die meestal ook wat later bloeien] staan buiten. Buiten kun je met vliesdoek nog wat doen aan nachtvorst bestrijding maar bij echt zware nachtvorst helpt ook dit niet. Het probleem van nachtvorst tijdens de bloei is dat de stempels, waarop het stuifmeel moet komen,door de vorst verdrogen. In mijn kas,waar het bijna even hard vriest als buiten, maak ik tegen de avond de grond en wanden helemaal nat om een zo hoog mogelijke luchtvochtigheid te krijgen gedurende de nacht. Bacterie kanker kan de boom enkel via verwondingen binnen dringen,zoals snoeiwonden en bv hagel wonden. Vandaar: enkel snoeien als er blad aan de boom zit of begint te komen. Vermijdt snoeien in de winter,de wonden overgroeien dan niet. Kijk ook uit met grasmaaien rondom de boom. Ik verspeelde 3 bomen door beschadigingen tijdens te dicht langs de boom maaien. Abrikozenbomen zijn gevoelige bomen! Abrikozen moeten volledig rijp worden geplukt, ze rijpen vrijwel niet na. Als abrikozen rijp zijn worden ze ook zacht en dan heb je een probleem als exporteur in Griekenland of Spanje. Tweeduizend kilometer in de vrachtwagen doet ze geen goed. Vandaar de halfrijpe bij de groenteboer. Veel abrikozenrassen eisen kruisbestuiving. Het allernieuwste ras tsunami, en ook pricia, rijpt eind juni. Het vroege ras aurora [en ook springblush] rijpt buiten begin juli. Het late ras tardicot rijpt half augustus. Tardicot heb ik de koudste plek van de tuin gegeven in de hoop dat hij nog later bloeit en later af rijpt. Het nieuwe ras frisson zou zelfs enige dagen na tardicot afrijpen. Het ras Congat rijpt eind augustus/begin september af. De nieuwe rassen farely en farbaly rijpen voor en iets na congat af. Farclo begin/half oktober.
En dan de bloesem, overdadig. Hebben perziken de mooiste bloesems, abrikozenbloesem geeft mij de meeste emoties. Na de lange winter is hij de eerste fruitboom die masaal in bloei komt. Amandelen zijn de eerste. Abrikozen bloeien vooral op meerjarig hout en ook wat op het hout van vorig jaar. Veel moderne rassen geven ook op het 1-jarige hout een goede bloei. Het voordeel is namelijk dat de bloemen op het 1jarige hout wat later bloeien dan op het meerjarige hout. Soms wel 14 dagen! En dus is de kans groter dat een bepaalt gedeelte de nachtvorst ontloopt.Tot nu toe heb ik enkel wit of witroze bloeiende abrikozen gezien. De buren hebben de mooist bloeiende boom: grote witroze bloesems. En dan te bedenken dat ik die boom heb geplant als onbekend ras. Het leven heeft vele verrassingen in petto en iedere keer als ik langs deze boom loop denk ik: hij is van mij. De begeerte knaagt na zovele jaren, nog steeds aan mij. Alle rassen die genoemd zijn hebben minimaal een goede smaak.
Onderstammen: meest gebruikte onderstam was/is st.julienA, maar deze geeft nog steeds bomen van 3 a 4 meter hoog. St.jul.A vormt na het planten zeer makkelijk nieuwe wortels en daardoor weinig uitval na planten. Via een goed snoeiregime kun je het nog wel beperken tot ruim 3 meter. Je kan ze nog kleiner houden, maar dan kun je wel spreken van boom mishandeling. Ikzelf gebruik tegenwoordig voor abrikozen en pruimen de onderstam Wavit/Weiwa. Daarmee kun je de groei nog meer beperken,zelfs tot 2m bij een goed uitgevoerd snoei regime. De onderstam Wavit kan goed tegen kalkrijke bodems en heeft later geen steunpaal nodig. Ook zijn de vruchtgroote en de opbrengst per boomvolume uitstekend. Helaas is wavit niet te gebruiken voor perziken.
Nieuw is de onderstam WUR 766. Deze zou ongeveer dezelfde/iets meer groeikracht hebben als wavit. Ik denk dat de groei kracht tussen wavit en st.jul.A in ligt. Bovendien zou hij ook voor perzik zijn te gebruiken. De eerste ervaringen zijn zeer positief. Abrikoos en perzik knoppen worden prima geaccepteerd. Het zou zelfs zomaar kunnen dat ik geheel op WUR overstap.
Ook gebruikte ik Rubira, een perzikzaailing selectie. Langzame gestage groei, zeer goede invloed op vruchten en kan beter tegen droogte dan st.jul.A. Slaat enkel moeilijker aan bij aanplant. Na enige jaren proef ben ik met rubira gestopt, althans voorlopig. Adesoto is een nieuwe onderstam die 10% sterker groeit dan st.jul.A, maar veel beter tegen droogte kan en tot mijn verbazing doet hij het ook goed op vochtige grond. In vakterm: bodemvaag. Maar ook adesoto slaat moeiijker aan dan st.jul.A. Ik gebruik geen onderstam VVA/KRYMSK. Deze zijn te droogte gevoelig, moet je steeds water geven bij droog weer bij mij, en ze zorgen ervoor dat de bomen wat bacteriekanker gevoeliger worden.
Bestuiving: Veel rassen eisen kruisbestuiving, veel minder zijn geheel zelfbestuivend en er zijn ook nog rassen die gedeeltelijk zelfbestuivend zijn, maar kruisbestuiving wordt aanbevolen. [Bij deze gedeeltelijke zelfbestuivers heb ik onder nederlandse omstandigheden twijfels]. Vooral belangrijk bij minder weer tijdens de bloei. Ikzelf heb het gevoel dat kruisbestuiving ook bij zelfbestuivers beter werkt. Maar dat is enkel een gevoel.